Dijitalleşme toplumsal güvenlik sorunlarının büyümesine neden oluyor mu?

Aslına bakılırsa literatüre ilk kez 1998 yılında eski ABD başkan yardımcısı Al Gore tarafından, coğrafi referanslı ve dünyanın dijital bilgi arşivlerine bağlanan sanal bir dünya temsilini tanımlayan bir konsept ile sokulmuştur. Temel olarak bilgisayarlarla, akıllı telefon ve benzeri tüm akıllı cihazlarla ve diğer teknolojilerle iletişim kurmak için kullanılan bütün dijital araçlar bu kavramı ifade etmektedir ki bu da ancak internetin yaygınlaşması sayesinde gerçekleşmiştir.

Dijital evrenin fikir babası: Alan Turing

Ancak işin çok daha temeline yani dijital (sayısal) kısmına değinecek olursam ki hiç kuşkusuz tüm bu yaşadığımız dijital evrenin asıl fikir babası bugün yapay zekanın da öncülerinden kabul edilen Alan Turing’dir. Zira günümüzde dijital kabul edilen pek çok aracın temelinde yapay zeka yazılımları mevcuttur. Buradan hareketle bir zamanlar Mars’a gitmek gibi uzaktan seyredilen ancak bugün adeta bir parçası haline geldiğimiz dijital dünyanın gerçekliğinde yaşadıklarımıza değinmek istediğimde karşıma çok fazla başlık çıktı. Metaverse’den NFT’e oradan dijital pazarlama ve ticarete derken bu konuların her birinin birer kitap fasikülü kadar yer işgal edeceğini düşündüğümden, biraz da yakınlığım nedeni ile en güncel ve gerçek olan iki türevden; dijital medya ve dijital paradan söz etmeyi tercih ettim.

Twitter’a, Elon Musk etkisi…

Dijital medya gerçekliğine baktığımızda günümüzde onun bir parçası olmayan kişiye rastlamanın güç olduğunu fark ederiz. Özellikle Twitter sosyal medya platformu, pek çok kişi için haber alma, güncel sosyal, siyasi ve ekonomik gelişmeleri takip etme aracı haline gelmiş, Elon Musk tarafından gerek kendi şirketi Tesla hisseleri gerekse de kripto para gibi konularda çok etkin ve yönlendirici bir biçimde kullanılması ile dikkat çekmiştir. Platformla ilgili son gelişmelere bakacak olursak; Elon Musk’un önce 44 milyar$ teklif ederek, satın almak istediğini, ardından bot(spam) hesapların açıklanmasını beklediği gerekçesi ile bu teklifi askıya aldığını görüyoruz. ABD başkanı Biden ile arasının limoni olduğu bilinen iş insanı, aynı zamanda eski başkan Trump gibi şiddet söylemi gerçekleştirdiği gerekçesi ile yasaklanan kişilerin de platforma yeniden katılacağını ifade etmişti. Bu durum, kimi kesimlerde sosyal medyanın kitleler üzerindeki etkisi nedeniyle toplum güvenliği bakımından çeşitli kaygılar yarattı.

Sosyal medyanın güvenilirliği ve toplumsal güvenliğe etkisi tartışılıyor

Boston’daki MIT Üniversitesi’ndeki Sloan İş İdaresi Yüksekokulu’nda profesör, aynı zamanda da bu üniversitenin Dijital Ekonomi başlıklı inisiyatifinin direktörü Prof. Sinan Aral da bunlardan biri. Sosyal medya alanında makaleler ve kitaplar yazmış biri olarak, son yıllarda sosyal medyanın bir “Yutturmaca Makinesi” haline gelmesine sebep olan, kişisel bilgilerimizi kullanan, yalan bilgileri gerçeklerinden daha hızlı yayan, öfke söylemlerine yol açan ve seçimlerin güvenliğini tehlikeye sokan kişi ya da grupların kendisine “The Hype Machine” adlı kitabı yazdırdığını ifade etmiştir. Bu görüşünü destekleyen farklı sayıda bilimsel araştırmalarının da mevcut olduğunu biliyorum. Kendisi geçtiğimiz günlerde Elon Musk’a Twitter üzerinden açık bir mektup yayınlayarak bu kaygılarına ilişkin cevaplar istedi. ABD’de son haftalarda yaşanan ırkçı saldırıların temelinde henüz yerleşmiş bir yasal güvenlik alt yapısının olmaması ise bu görüşünü destekler nitelikte. Ülkemizde ise yine farklı bir sosyal medya platformuna ilişkin gelişmelere bakacak olursak; Dünyanın en popüler canlı yayın platformu Twitch’in, ikinci kez bir polis operasyonuyla gündeme geldiğini görüyoruz. Twitter analizleri ile değerlemesi yapılan kripto para piyasasına, son haftalarda sabit coin’ler öncülüğünde yaşanan trajedi dolayısı ile hiç değinmek istemiyorum; zira ekonominin tümden belirsiz olduğu bir ortamda sanalın hali sadece hatalardan ders almak gerektiğini bir kez daha geçerli kılar… Instagram denildiğinde, o renkli dünyaların arkasında nice genç-ergenin psikolojik kırılımı; Dijital dünyanın en olumsuz yanı denildiğinde ise, Yeşilay’ın bağımlılıklar listesine bir yenisi olarak eklenen teknoloji bağımlılığı aklıma geliyor ki işte orada sözüm bitiyor…

Kaynak: Burcu Kösem - Ekonomi Dünyası